Zoran Lj. Nikolić

prema Andersonovoj konstituciji mason „miroljubivi podanik građanske vlasti, gde god živi i radi, i nikada se neće mešati u zavere i pobune protiv blagostanja naroda“. Konstitucija savetuje slobodnim zidarima da se dobrovoljno prilagode svakoj zakonitoj vlasti i da revnosno rade na napretku svoje zemlje.

Dakle, masoni su, po svom osnovnom kodeksu, prvenstveno patriote.

Godinu dana po osnivanju lože Ujedinjenje, 1910. godine, osnovana je i loža Šumadija na čelu sa slikarom Đorđem Milovanovićem. Ta loža radila je pod zaštitom Velike lože Hamburga, sa sedištem u Berlinu. Šumadija je kao svoj znak izabrala pečat grba Šumadije, a to je glava divljeg vepra prostreljena strelom.

Ovo nije bilo neobično s obzirom na to da je kapetan Miša Anastasijević bio slobodni zidar. Zgrada „dunavskog kapetana“ napravljena je 1863. godine, a prvobitno je Miša Anastasijević planirao da to bude njegova privatna palata. Za projekat prelepe građevine, a u ono vreme i jedinog monumentalnog beogradskog zdanja, bio je zadužen Čeh Jan Nevola, koji je istovremeno bio i glavni inženjer u građevinskom odeljenju Popečiteljstva vnutrenih dela.

„Francuska je imala dominantnu ulogu u razvoju Jugoslavije posle Prvog svetskog rata. Gotovo da je raspolagala Jugoslavijom a u potpunosti je davala ton društvenom životu u Beogradu.“ Banić beleži i kako je Francuska imala monopol na naoružavanje Jugoslavije, kao i da je gotovo demonstrativno bio podignut Spomenik zahvalnosti Francuskoj na Kalemegdanu, čiji je autor Ivan Meštrović!

Jevreji su u Evropi onog vremena imali i svoje zasebne takozvane Bene Berit lože, koje su mogli da čine samo pripadnici ove konfesije, ali su bili članovi i drugih loža koje nisu bile isključivo jevrejske. Među takvima, s kraja 19. veka, bio je prijatelj kneza Miloša Haim Davičo, kao i Avram Ozerović, član Glavnog odbora Napredne stranke.

Kao što je on meni bio važan, tako se svako od nas, ko ima privilegiju da je živ, odnosi prema svojim uspomenama, daje im posebno značenje i boju, i to ga čini drugačijim u odnosu na druge. To je ono što je sa drugima nemoguće podeliti.

To je priča o nemoći. Biti živ podrazumeva da nije moguće imati dovoljno snage i biti objektivan. Objektivna istorija ne postoji. Ona je skup sećanja i zapisa, nas nejakih, mozaik neretko lepih, a često bolnih sećanja, ili čak moći da ih zaboravljamo, mnoštvo krajnje nespojivih delova, ma kako se trudili da od njih napravimo nekakvu kompoziciju

Tako su od radnog masonstva preuzeti i osnovni hijerarhijski stepeni, poznati u jovanovskoj masoneriji. Prvi stepen je učenički, drugi je pomoćnički, dok je treći majstorski. To je hijerarhija koja podseća i na našu viševekovnu zanatsku tradiciju, u kojoj je postojao sistem koji su činili šegrt, kalfa i majstor.

Ako budeš istrajan, očistićeš se, izaći ćeš iz ponora tame i ugledati svetlost!

Istok je, u masonskom poimanju sveta, ona strana sa koje dolazi svetlost. Na simboličan način, kandidat u ložu ulazi kao dete, iz mračnog sveta, sa zapada, da bi tražio prosvećenje putujući ka večnom istoku.